Η Ταράτσα

Πάνε χρόνια από τότε που αντίκρυσα σε κάποιο ένθετο κυριακάτικης εφημερίδας τον εν λόγω πίνακα του Νίκου Αγγελίδη. Η δύναμη που ασκεί ο πίνακας αυτός στο μυαλό μου είναι ανώτερη πολύ πιο διάσημων έργων και καταξιωμένων δημιουργών. Για αυτό άλλωστε όσο ήμουν στην Αθήνα, ξαναβρήκα και σκάναρα το απόκομμα εκείνης της εφημερίδας, το οποίο επισημαίνει ότι ο Νίκος Αγγελίδης επηρεάστηκε από το τοπίο της Λέσβου. Δεν έχω επισκεφτεί το νησί της Σαπφούς αλλά μιλάμε και για ένα από τα ελάχιστα μέρη στην Ελλάδα με σημαντικότατη πινακοθήκη μοντέρνας τέχνης (Μουσείο Τεριάντ).

Το ταξίδι και το απάγγειο αναμετρώνται εδώ στενότερα από ποτέ και για αυτό "Η Ταράτσα" είναι συνέχεια χαραγμένη στο μυαλό μου.

Όταν ο Κούντερα συνάντησε τον Γκάνταλφ

Και πού ξέρω εγώ, αναρωτήθηκε ο Καρτέσιος παλιά, αν η πραγματικότητα όπως τη γνωρίζουμε -το σύμπαν, οι πλανήτες, οι άνθρωποι και τα πράγματα- ποιος μου το λέει εμένα οτι όλα αυτά γύρω μας... δεν είναι παρά ένα όνειρο;

Καλό, ε; Τετριμμένο, τό 'χει πει κι ο Μορφέας στον Νήο, θα πουν κάποιοι κακεντρεχείς. Σε πρόλαβε ο τοίχος στα Εξάρχεια ("η πραγματικότητα δεν υπάρχει"), θα συμπληρώσουν. Σίγουρα πρόκειται για μια άποψη βολική, σχεδόν σατανικά αληθινή σε πολλές περιπτώσεις. Μακάρι να μην υπήρχαν τα προβλήματά μας- ο πόλεμος, η πείνα, οι φόροι, το κουνούπι που δε λέει να μας αφήσει σε ησυχία κάποιο ζεστό αυγουστιάτικο βράδυ. Ή ακόμα πόσες φορές δεν έχουμε πει ή ακούσει τα
α) "ζω ένα όνειρο" ίσως σαν ερωτευμένοι,
β) "γκολ-όνειρο ο Καρυπίδης",
γ) ακόμα κι αυτό το "δεν υπάρχεις" σε στιγμές έξαψης και συναισθηματικής έντασης...
Πόση αλήθεια κρύβουν άραγε αυτές η δηλώσεις;

Η μεγάλη ερώτηση εδώ όμως είναι: οκ μεγάλε αλλά αν (λέμε 'αν') η πραγματικότητα όντως δεν υπάρχει και όντως ζούμε σ'ένα όνειρο, τότε σε ποιού (ή 'ποιανού') το όνειρο ζούμε; Αλλιώς: ποιός μας ονειρεύεται;

Υπάρχουν απαντήσεις πολλές και διάφορες (αλλιώς πώς θα είχαν δουλειά η Εκκλησία, οι καθηγητές της Φιλοσοφίας και οι ποιητές). Ο Θεός, ο Διάβολος, ο Βούδας, ο Κούδας, οι Ελ, τα μικρά τριχωτά πράσινα πλάσματα από τον Μπελτεγέζ..όλα παίζουν. Αλλά πες οτι συμφωνούμε στο ποιός, αμέσως έρχεται το ερώτημα του γιατί βρισκόμαστε σ'αυτό το όνειρο; Ποιός μας ρώτησε για να μας βάλει μέσα; Στο τέλος θα μας ζητήσουν τίποτα ρέστα; Και.. τι νόημα έχει τελικά να συνεχίσω ή κι αν συνεχίσω πώς θα το κάνω, πού να πατήσω κι από πού να πιαστώ..ρε γαμώτο ΠΩΣ ΘΑ ΕΥΤΥΧΗΣΩ;;; Ακολουθεί ένας σχετικός ίλιγγος. Αισθανόμαστε τον περίγυρο να μας κλείνει ασφυκτικά, τη στάθμη του νερού να ανεβαίνει κι εμείς αλυσοδεμένοι στον πάτο, δεν βλέπουμε τρόπο διαφυγής, το νερό μας καλύπτει, πνιγόμαστε!- και μέσα σ'όλα, να χρωστάμε κιόλας την ύπαρξη μας σε κάποιον άγνωστο; ε, όχι.

Έρχονται τότε κάποιοι και λένε οτι όλα αυτά είναι μαλακιές και οτι οι ζωές μας δεν είναι όνειρο, είναι αυτό που είναι και αυτό είναι όλο δεν έχει άλλο και θα μπορούσε κάλλιστα να μην είναι και τίποτε γιατί τίποτε έτσι κι αλλιώς δεν θα άλλαζε στον κόσμο όλο και στο σύμπαν, ό,τι και νά'ταν. Τίποτα απ'αυτά που κάνουμε δεν έχει σημασία, δεν έχει νόημα, οι επιλογές είναι παντελώς ανούσιες και εν πάσει περιπτώσει αν όντως υπάρχει κάποιος που τα ονειρεύεται όλα αυτά τότε οι αγώνες, οι αγωνίες και οι προβληματισμοί μας τον αφήνουν να ροχαλίζει αμέριμνος ή στην καλύτερη βάζει μέσα στον ύπνο του τα γέλια κάθε φορά που σκάμε να ανοίξουμε αυτό το αναθεματισμένο καπάκι της μαρμελάδας που δε λέει με τίποτα να ξεκολήσει.

Αναγκαστικά κάνουμε έναν συμβιβασμό, τον πρώτο αλλά και τελευταίο: Η ευτυχία δεν είναι ο σκοπός. Η ευτυχία που μπορούμε να ψάχνουμε είναι μόνο αυτή που έχουμε ήδη ζήσει γιατί αυτή που μας περιμένει δεν την έχουμε καν φανταστεί. Οπότε μάταιος ο κόπος να την επιδιώκουμε αφού η ζωή δεν παίζει ποτέ σε επανάληψη- ό,τι γίνεται γίνεται για μια φορά και μετά όλα συνεχίζουν προς τα εμπρός, σε μια γραμμή που κινούμαστε ακάλεστοι και εγκλωβισμένοι σε τροχιά ...για όσο το θέλουμε.

Ωραία όλα αυτά αλλά όχι και πολύ αισιόδοξα έτσι δεν είναι; Κάτι λείπει. Στην τελική, ό,τι συμβαίνει μας αγγίζει, μας επηρεάζει, υποφέρουμε κάτω από τις συνέπειες.. κάπως θα πρέπει να το αξιολογήσουμε να του δώσουμε ένα βάρος, μια υπόσταση, κάτι χειροπιαστό τέλος πάντων. Αυτό γίνεται μόνο όταν σκεφτούμε οτι δεν είναι στο χέρι μας να πούμε τι θα συμβεί ή τι θα έπρεπε και πώς και γιατί και οτι το μόνο που μπορούμε να φροντίσουμε είναι τί θα κάνουμε με τον χρόνο που μας έχει δωθεί- ή που δίνουμε στους εαυτούς μας. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αξιοποιήσουμε ό,τι έχουμε, ό,τι γίνεται μπροστά μας, εδώ, τώρα.

Και ιδού, κάτω απ'αυτό το πρίσμα όλα έχουν νόημα και τα πάντα έχουν σημασία. Ακόμα και το πιο μικρό κι ασήμαντο τυχαίο γεγονός έχει τελικά αξία, μπορεί να αλλάξει την πορεία τον πραγμάτων και είναι κάτι επιθυμητό, το επιδιώκουμε. Ναι! το μέλλον (μου) εξαρτάται από το αν θα βάλω ή όχι τζατζίκι στην πίτα μου, από το τι θα ψηφίσω, από το αν θα φορέσεις το μοβ σατέν ή το εμπριμέ βαμβακερό μπικίνι, αλλά Ε! δεν ξεχνούμε ποτέ οτι ό,τι και να κάνουμε η Γη θα συνεχίσει να γυρίζει έτσι κι αλλιώς. Έτσι λοιπόν δε χρωστούμε χάρη σε κανέναν οτι μας άφησε να μπούμε στ'όνειρό του και δεν ανησυχούμε ποτέ οτι μας έβαλε κάποιος μέσα σ'ένα τέτοιο χωρίς να μας ρωτήσει. Είναι σα να αναπνέουμε μέσα στο νερό (προς αντιμετώπιση του αισθήματος πνιγμού).

Δεν ξερώ. Dunno, που λένε και οι -πολεμοχαρείς και μή- αγγλοσάξωνες. Έχει νόημα το συμπέρασμα του παρόντος post; Εμένα μου φαίνεται πως ναι. Αλλά δεν είμαι και σίγουρος. Κάθε φορά που το ξαναδιαβάζω, άλλα μου φαίνεται πως λέει. Τέλος πάντων, το αφήνω στην κρίση σας. Απευθύνω μάλιστα έκκληση στον blogmaster για τη δημιουργία γκάλοπ προς ψήφιση μεταξύ των μελών του blog αλλά και επισκεπτών, με απαντήσεις "Ναι/Οχι/Ίσως/ΔΞ-ΔΑ" και αντικείμενο προς κρίση το "έχει νόημα να βάλω τζατζίκι στην πίτα μου;" ή εναλλακτικά το "έχει νόημα η ζωή;"- εφόσον στα παραπάνω απέδειξα οτι τα δύο ερωτήματα είναι ισοδύναμα.

ALATRISTE Vs SIMATO

Γεια σας παιδιά!

Τις τελευταίες ημέρες και εξαιτίας του απεριόριστου ελεύθερου (χαμένου συνήθως) χρόνου που έχω στη διάθεσή μου, βρήκα την ευκαιρία να διαβάσω ένα αρκετά ενδιαφέρον ιστορικό μυθιστόρημα. Ο τίτλος του συγκεκριμένου βιβλίου είναι ¨Ο Λοχαγός Αλατρίστε¨ και διαδραματίζεται στην Ισπανία του 1670, με ήρωα έναν μισθοφόρο, πρώην επαγγελματία Ισπανό στρατιώτη των ταγμάτων της Φλάνδρας, ο οποίος αφού γύρισε από τα πεδία των μαχών στην Ολλανδία, προσπαθεί να βγάλει το ψωμί του κινούμενος στον υπόκοσμο της Μαδρίτης. Το ιστορικό πλαίσιο αναφέρεται σε μία παρηκμασμένη Ισπανία, η οποία εμπλέκεται σε συνεχείς, πολυέξοδους πολέμους στην Ευρώπη αλλά και στις θάλασσες των Δυτικών Ινδιών και η οποία κυβερνάται από φιλόδοξους αλλά ανίκανους βασιλείς και από την πανίσχυρη Ιερά Εξέταση. Ο κοινωνικός κύκλος του Αλατρίστε περιλαμβάνει γνωστούς συγγραφείς και ποιητές της εποχής όπως επίσης και καλλιτέχνες/ζωγράφους (ακόμα και τον ίδιο τον Βελάσκεζ) αλλά και κάθε λογής καθάρματα του περιθωρίου.
Σαφώς και δεν πρόκειται για κάποιο βαρύ κείμενο, αν και οφείλω να ομολογήσω πως το βιβλίο διαβάζεται ιδιαίτερα ευχάριστα, έχει έντονη δράση και πληθώρα έγκυρων, ιστορικών στοιχείων και περιγραφών για την Ισπανία και γενικότερα την Ευρώπη της συγκεκριμένης περιόδου. Ο Ρεβέρτε (¨Ναυτικός χάρτης¨, ¨Λέσχη Δουμάς¨ - βιβλίο πάνω στο οποίο στηρίχθηκε και το κύριο μέρος του σεναρίου της τανίας του Ρομάν Πολάνσκυ ¨Η ένατη Πύλη¨, ¨ο Πίνακας της Φλάνδρας¨ κ.α.), ο οποίος αποτελεί και έναν από τους αγαπημένους μου συγγραφείς, καταφέρνει να πλάσει ιδιαίτερα ενδιαφέροντες χαρακτήρες, συνήθως αντι-ήρωες και να τους τοποθετήσει σε ένα σχετικά ρεαλιστικό περιβάλλον δράσης (παρόλο που αναφερόμαστε για μυθοπλασία), χωρίς να κουράσει με τα ιστορικά στοιχεία και τις χρονολογίες.
Το συνιστώ λοιπόν ανεπιφύλακτα το συγκεκριμένο βιβλίο (το οποίο έγινε και ταινία πριν από κάποια χρόνια με πρωταγωνιστή τον Βίγκο Μόρτενσεν) ως εισαγωγή στην συγκεκριμένη μυθολογία του ήρωα καθώς ο Ισπανός συγγραφέας έχει γράψει και άλλα βιβλία στα οποία συνεχίζονται οι περιπέτειες του Λοχαγού Αλατρίστε. Ήδη έχω ξεκινήσει να διαβάζω το ¨Χρυσάφι του Βασιλία¨ το οποίο αποτελεί και τη χρονολογική συνέχεια του πρώτου βιβλίου και το οποίο φαίνεται εξίσου ενδιαφέρον.

Στο δεύτερο βιβλίο της σειράς ¨ξεσκεπάζεται¨ και η Αγγλική προπαγάνδα αιώνων περί της υποτιθέμενης Βρετανικής ανωτερότητας στη θάλασσα και συγκεκριμένα γύρω από το θέμα της καταστροφής της Ισπανικής Αρμάδας. Δεν θα επεκταθώ στο γεγονός ότι ο μόνος λόγος που οι Εγγλέζοι δεν μιλούν σήμερα ισπανικά με αστεία προφορά είναι μια θύελλα στα στενά της Μάγχης η οποία ήταν και ο κύριος λόγος που παρασύρθηκε και καταστράφηκε ο κύριος όγκος της επιτιθέμενης ναυτικής δύναμης, αλλά στο γεγονός ότι οι Εγγλέζοι, δύο χρόνια μετά τον υποτιθέμενο θρίαμβό τους, έπαθαν πανωλεθρία, χάνοντας δεκάδες πολεμικά πλοία και αφήνοντας χιλιάδες νεκρούς και αιχμαλώτους κατά την πολιορκία του Κάντιθ, τους οποίους και κρέμασαν στα τείχη της πόλης οι Ισπανοί υπερασπιστές.

Φιλάκια και τα ξαναλέμε..!

Ελληνική Εκπαίδευση και Άρθρο 16

Κοιτάμε το δένδρο και χάνουμε το δάσος…

Τι άλλο μπορεί να πει κανείς βλέποντας διαρκώς ολοένα και μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής εκπαιδευτικής κοινότητας να διχάζεται βάσει εκατέρωθεν προστριβών και ν’ αναλώνεται σε μια μάλλον ανούσια και παραπλανητική διαμάχη γύρω από το θέμα της αναθεώρησης του άρθρου 16 και της λειτουργίας μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων.

Άλλα είναι εκείνα τα σημαντικά θέματα που πρέπει να απασχολούν πρωτίστως τους ιθύνοντες που σχετίζονται με την ελληνική παιδεία – εκπαίδευση και όχι η περιβόητη αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος. Ωστόσο, οι τελευταίοι καταναλώνοντας αρκετές ώρες προσωπικής αντιπαράθεσης στο συγκεκριμένο ζήτημα, αδυνατούν ή απαξιούν να καταπιαστούν εμπράκτως με την ποιοτική αναβάθμιση της δομής, του περιεχομένου και της λειτουργίας μιας στην πράξη δωρεάν δημόσιας παιδείας. Υπάρχει μια εμμονή, μια προσκόλληση στην προσπάθεια οριοθέτησης και διαχωρισμού του ιδιωτικού από τον δημόσιο τομέα στο θέμα της παιδείας, που μάλλον αποπροσανατολίζει από τα υπάρχοντα και εμφανή σημαντικά προβλήματα παρά συγκεκριμενοποιεί και δίνει ουσιαστική λύση σε αυτά.

Δε μπαίνω στη διαδικασία να εκφέρω προσωπική άποψη υπέρ ή κατά της αναθεώρησης του άρθρου 16 και της ίδρυσης, εγκατάστασης και λειτουργίας μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων στη χώρα μας. Και δεν το κάνω, απλά για να γίνω αρεστός και να μη κατηγορηθώ από τους υπέρμαχους της μιας ή της άλλης πλευράς, ούτε για να προασπίσω με διπλωματικό τρόπο τις θέσεις μου πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα. Έτσι και αλλιώς, οι θέσεις μου και οι προβληματισμοί μου παρατίθενται κάτωθι και στηρίζονται περισσότερο σε δομημένα παραδείγματα και πειστικά επιχειρήματα. Δεν αποφεύγω να πάρω συγκεκριμένη θέση για το συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά θα προσπαθήσω να οδηγήσω τον συνειρμό του καθενός και να επικεντρώσω το ενδιαφέρον εκεί που εγώ θεωρώ πως υπάρχει αρκετό παρθένο έδαφος για προβληματισμό και συζήτηση. Και προχωρώ αμέσως και ευθέως στην προβολή της ουσίας γύρω από το συγκεκριμένο θέμα.

Θεωρώ πως το σημαντικό πρόβλημα της ελληνικής παιδείας – εκπαίδευσης στην παρούσα φάση δεν είναι η αναθεώρηση του άρθρου 16, η εγκατάσταση και λειτουργία μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων και η αναγνώριση των πτυχίων των Κολλεγίων και των Εργαστηρίων Ελευθέρων Σπουδών (Ε.Ε.Σ.) ως ισότιμων των ελληνικών πανεπιστημίων. Εκείνο που θα πρέπει να απασχολεί κάθε υγιή και λογικά σκεπτόμενο υπεύθυνο άτομο που σχετίζεται με τον τομέα της παιδείας είναι η ποιοτική αναβάθμιση σε όλους τους τομείς των δημόσιων πανεπιστημίων. Και λέγοντας σε όλους τους τομείς, μάλλον, θα πρέπει να γίνω λίγο πιο συγκεκριμένος θέτοντας ορισμένα κρίσιμα ερωτήματα τα οποία χρήζουν άμεσης απάντησης:

• είναι σήμερα η παιδεία στην Ελλάδα πραγματικά δωρεάν και δημόσια όπως προασπίζεται το άρθρο 16 του Συντάγματος ;
• παρέχονται ίσες ευκαιρίες σπουδών σε όλους τους πολίτες ή τελικώς ή μάθηση είναι προνόμιο κάποιων οικονομικά ευνομούμενων πολιτών ;
• παρέχονται ισόνομες εγγυήσεις αξιοκρατικής εισαγωγής φοιτητών και ακαδημαϊκής εκλογής καθηγητών στα δημόσια πανεπιστήμια ;
• μπορεί να συνυπάρξει δωρεάν δημόσια ποιοτική παιδεία μαζί με τα διαρκώς διογκωμένα ποσοστά παραπαιδείας ;
• ανταποκρίνεται το περιεχόμενο των παρεχόμενων εκπαιδευτικών υπηρεσιών των δημοσίων πανεπιστημίων στις συνεχώς μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των σύγχρονων κοινωνιών ή στην ουσία οδηγούμαστε στην παραγωγή πτυχιούχων δίχως ανταπόκριση αναφορικά με τη ζήτηση της αγοράς εργασίας ;
• μπορούν να χαρακτηριστούν ως επαρκή το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των δημόσιων ιδρυμάτων, οι υποδομές, η μορφή και το περιεχόμενο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και τα επίπεδα χρηματοδότησης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της πανεπιστημιακής έρευνας ;
• λειτουργούν στα δημόσια πανεπιστήμια αξιόπιστοι – αποδεκτοί μηχανισμοί (εσωτερικοί ή εξωτερικοί) αξιολόγησης και ελέγχου της ποιότητας και του περιεχομένου των παρεχόμενων – προσφερόμενων υπηρεσιών εκπαίδευσης ;
• απαιτείται η εισαγωγή του ανταγωνισμού και των ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων στο ελληνικό σύστημα δημόσιας παιδείας ;
• υπάρχει στη χώρα μας το κατάλληλο υπόβαθρο και οι απαιτούμενοι μηχανισμοί που θα ελέγχουν την εισαγωγή της ελεύθερης αγοράς και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στον τομέα της παιδείας ;

Η ίδρυση, εγκατάσταση και λειτουργία μη κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα αποτελεί πλέον γεγονός με την ψήφιση του Ν.3696/2008 (ΦΕΚ 177/25.08.2008/τ.Α’). Ύστερα από πολλές συστάσεις, επιπλήξεις και πρόστιμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) η χώρα μας δεν είχε άλλα περιθώρια και αναγκάστηκε ουσιαστικά να συμμορφωθεί στις οδηγίες της Ε.Ε. και να εφαρμόσει τους όρους της Κοινοτικής Οδηγίας 2005/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ε.Ε. της 07.11.2005.

Ωστόσο, με τη ψήφιση του συγκεκριμένου νόμου και τη δημοσίευση του στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης δε φαίνεται πως αλλάζει κάτι ουσιαστικό όσον αφορά την αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το πρόβλημα δεν είναι αν επιτρέπεται ή όχι η λειτουργία των μη κρατικών πανεπιστημίων στη χώρα μας, ούτε η εξίσωση των πτυχίων που χορηγούν τα Κολλέγια ή τα Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών με τα αντίστοιχα των εγχώριων πανεπιστημίων. Αν και προερχόμενος, ο ίδιος, από τα σπλάχνα της δημόσιας εκπαίδευσης και ολοκληρώνοντας τις μεταπτυχιακές μου σπουδές στο εσωτερικό, ίσως, θα έπρεπε να προασπίσω τα συμφέροντα της δωρεάν δημόσιας παιδείας και να ταχθώ ανοιχτά κατά της ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων. Κάτι τέτοιο, όμως δεν θα το κάνω και αυτό για πολλούς λόγους.

Σε καμία περίπτωση δεν πιστεύω πως η ιδιωτική πρωτοβουλία και η εισαγωγή στοιχείων ανταγωνισμού και ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων μπορεί να συμβάλλει αρνητικά στην αναβάθμιση της δημόσιας παιδείας. Πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν πως η ίδρυση μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων θα συμβάλλει στη βελτίωση της κατάστασης που επικρατεί στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και ίσως οι εκτιμήσεις τους να μην είναι απόλυτα λανθασμένες. Υποστηρίζουν πως θα επιτευχθεί η προσέλκυση σπουδαστών, χορηγιών και ενισχύσεων, κορυφαίων καθηγητών από την παγκόσμια αγορά, επίσης αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής νεολαίας στην παγκόσμια αγορά εργασίας, αύξηση της αποδοτικότητας της ελληνικής οικονομίας καθώς περισσότερα ικανά στελέχη θα εισέρχονται στην αγορά ετησίως, μείωση της φοιτητικής μετανάστευσης και συνεπώς ελαχιστοποίηση της απώλειας του ελληνικού συναλλάγματος για σπουδές στο εξωτερικό καθώς και παροχή ίσων ευκαιριών για σπουδές ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης του καθενός, ενώ παράλληλα θα δοθούν δυνατότητες σε νέους επιστήμονες να αποκτήσουν διδακτική και ερευνητική εμπειρία.

Σωστά, αλλά το βασικό ερώτημα είναι πως και που θα επιτευχθούν όλα αυτά; Και συνεχίζω. Που, στην Ελλάδα; Και πως, βάσει του ισχύοντος νομικού και θεσμικού πλαισίου ή στηριζόμενα στο υπάρχον αναχρονιστικό υπόβαθρο και σαθρό οικοδόμημα της δημόσιας παιδείας; Κάτι μου λέει πως πρέπει να προσγειωθούμε απότομα στην ελληνική πραγματικότητα και να πατήσουμε κάπως πιο στέρεα στο έδαφος. Και ίσως το πρόβλημα να μην οριοθετείται μόνο όσον αφορά την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Μάλλον, το σαθρό οικοδόμημα της ελληνικής παιδείας ξεκινάει από τη βάση, από την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, με την υποβάθμιση της ισχύος των πτυχίων των Γενικών Λυκείων και τον ταυτόχρονο παραγκωνισμό των Τεχνικών και Επαγγελματικών Λυκείων, με τη λανθασμένη μέθοδο μετάδοσης και παράδοσης της γνώσης από τους εκπαιδευτικούς, με τη «παπαγαλιστική» νοοτροπία αποστήθισης της παρεχόμενης γνώσης, με τις χιλιάδες επιπλέον ώρες – και δε νομίζω προσωπικά απαραίτητες και ουσιαστικές – διδασκαλίας σε φροντιστήρια και σε κατ’ οίκον ιδιαίτερα.

Μήπως υπάρχει δωρεάν δημόσια παιδεία στη χώρα μας και εγώ δεν το έχω αντιληφθεί ακόμη; Διότι, η προσωπική μου εμπειρία, άλλα μου υποδεικνύει. Η παραπαιδεία οργιάζει, τα συγγράμματα κάθε άλλο παρά δωρεάν χορηγούνται, επαρκείς εξοπλισμένες βιβλιοθήκες φαντάζουν πολυτέλεια, φοιτητικές εστίες σχεδόν ανύπαρκτες και όπου υπάρχουν εκεί οι συνθήκες είναι άθλιες, μετακινήσεις, διαμονή, στέγαση και σίτιση φοιτητών – σπουδαστών μεγάλου κόστους. Μη μιλήσουμε για τις τεράστιες διαφορές των μεγεθών συγκρισιμότητας σε Αττική και Περιφέρεια αναφορικά με την δυνατότητα σπουδών και εκπαίδευσης. Επίσης, η κοινωνική χρηματοδότηση της δημόσιας παιδείας χαρακτηρίζεται λίαν επιεικώς ως πενιχρή. Τα κονδύλια για κτιριακές εγκαταστάσεις, τον εξοπλισμό δημόσιων πανεπιστημίων, την προαγωγή πανεπιστημιακής έρευνας και της επιστήμης είναι σχεδόν μηδαμινά. Αλήθεια, πότε χρηματοδοτήθηκε η πανεπιστημιακή έρευνα στη χώρα μας ή γιατί η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των κρατών – μελών της Ε.Ε. αναφορικά με τα επίπεδα χρηματοδότησης της δημόσιας παιδείας; Επίσης, μήπως οι έννοιες της εκπαίδευσης και της παιδείας στη χώρα μας έχουν παρεκκλίνει από την πραγματική τους αποστολή και θα πρέπει να υπάρξει επαναπροσδιορισμός του ρόλου των δημόσιων πανεπιστημίων και του έργου των καθηγητών. Διότι, δυστυχώς, στις μέρες μας όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι Δρ. Γ. Μαντάνης, Δρ. Ι. Παπαδόπουλος και Δρ. Γ. Νταλού του Α.ΤΕΙ Λάρισας (Παράρτημα Καρδίτσας) «…έχει παραγκωνισθεί η συστηματική ανάπτυξη της διδασκαλίας και της έρευνας και έχουν κυριαρχήσει η ιδιοτέλεια, η συναλλαγή, ο κομματισμός και ο στρεβλός συνδικαλισμός ορισμένων φοιτητών αλλά και μερίδας καθηγητών, ενώ παράλληλα ένα από τα μεγαλύτερα μειονεκτήματα των ελληνικών ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων σήμερα είναι ο κομματισμός που δρα καταλυτικά στις αρχαιρεσίες των διοικητικών οργάνων, στις κρίσεις των καθηγητών, στα ερευνητικά προγράμματα, στα μεταπτυχιακά προγράμματα και ενίοτε στην αξιολόγηση των φοιτητών…»

Η όλη αλήθεια περικλείεται σε δύο παραγράφους ενός άρθρου που έτυχε να διαβάσω στο διαδίκτυο, και που πολύ εύστοχα σημειώνεται «…η καθημερινότητα των μαθητών είναι γεμάτη ευθύνες, μία περίοδος στη ζωή του ανθρώπου που θα έπρεπε να είναι δημιουργική και ξέγνοιαστη, είναι ανιαρή και αγχωμένη. Η ζωή των νέων είναι συμπιεσμένη ανάμεσα σε σχολικά προγράμματα και εξωσχολικά μαθήματα. Ο νέος είναι εγκλωβισμένος σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα, που από το νηπιαγωγείο ακόμα προσφέρει στείρα και κατευθυνόμενη γνώση και δεν αφήνει χώρο για την έκφραση της δημιουργικότητας του. Η ανασφάλεια των γονιών για το μέλλον των παιδιών τους πιέζει ακόμα περισσότερο τους μαθητές που παλεύουν καθημερινά με τις σχολικές τους υποχρεώσεις. Και όταν κάποιος γίνεται φοιτητής εγκλωβίζεται για μία ακόμα φορά σε ένα σύστημα, σε μία σχολή και σε ένα πανεπιστήμιο, αναγκασμένος να ακολουθεί τα προγράμματα σπουδών που άλλοι έχουν διαλέξει για εκείνον και που τον οδηγούν σταθερά σε ένα αβέβαιο εργασιακό μέλλον. Η δημόσια παιδεία έχει πάψει να είναι δωρεάν και τα πανεπιστήμια δεν είναι πια ένας χώρος σκέψης, ελεύθερης έκφρασης και ανάπτυξης νέων ιδεών…»

Και κάτι ακόμη, μπορεί να μου εξηγήσει κάποιος τι σημαίνει ο όρος ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα; Υπάρχει σήμερα ιδιωτικός τομέας που λειτουργεί δίχως κερδοσκοπικά κριτήρια; Ποιος ιδιώτης, ποιος επιχειρηματίας, ποιος μεγάλος επενδυτής, ποιος βιομηχανικός ή εμπορικός κολοσσός θα μπει στη διαδικασία ίδρυσης ιδιωτικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων δίχως στην άκρη του μυαλού του να αποσκοπεί στο κέρδος; Ποιος είναι διατεθειμένος να επενδύσει ή να καταναλώσει μέρος του προσωπικού του κεφαλαίου χωρίς την εγγύηση κάποιου οφέλους; Και μήπως τελικά οδηγηθούμε κατά κάποιον τρόπο σε μια «εμπορευματοποίηση» της εκπαιδευτικής διαδικασίας μέσα από την παραγωγή κατά παραγγελία αποφοίτων συγκεκριμένων ειδικοτήτων που επιθυμούν οι ιδιωτικές εταιρείες και κατ’ επέκταση η αγορά εργασίας, προκειμένου να προασπίσουν τους στόχους και τα συμφέροντά τους; Μήπως δηλαδή, η ερευνητική κατεύθυνση προσανατολιστεί προς την αποκλειστική σχεδόν εξυπηρέτηση των project των εταιρειών, εφόσον οι ιδιώτες και οι εταιρείες θα αποτελέσουν τους κατά βάσει χρηματοδότες – χορηγούς των ιδιωτικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων;

Ας μην κρυβόμαστε λοιπόν πίσω από υποτιθέμενες διαμάχες και αντιγνωμίες περί της ίδρυσης μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Οι κάθετες αντιλήψεις, η άκριτη υπεράσπιση της μιας ή της άλλης ιδεολογίας και η ερμηνεία των άρθρων του Συντάγματος βάσει της προάσπισης συγκεκριμένων συμφερόντων δεν αποτελούν λύσεις. Επίσης, δεν αποτελούν λύσεις οι απεργίες, τα πανελλαδικά συλλαλητήρια, οι καταλήψεις, οι χιλιάδες χαμένες ώρες διδασκαλίας, οι σωρηδόν χαμένες εξεταστικές περίοδοι, οι εντάσεις, οι νομικές διεκδικήσεις και διχογνωμίες. Εκείνο που προέχει δεν είναι η εκδήλωση αντιθέσεων και αντιπαραθέσεων περί της ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στη χώρα μας. Αυτό που πρέπει να μας απασχολεί όλους πρωτίστως και ιδιαιτέρως τους αρμόδιους και υπευθύνους που δραστηριοποιούνται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στον εκπαιδευτικό χώρο είναι η ποιοτική αναβάθμιση της δημόσιας παιδείας σε όλους τους τομείς. Εξάλλου, η λειτουργία των ιδιωτικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων θα βρει πρόσφορο έδαφος μόνο στην περίπτωση που υπάρχει μια υποβαθμισμένη και παράλληλα παραγκωνισμένη δημόσια εκπαιδευτική δραστηριότητα. Ο ιδιωτικός τομέας στηρίζεται στις δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης. Με άλλα λόγια δραστηριοποιείται εκεί όπου υπάρχει «πελατεία». Επομένως, μια ενισχυμένη και ποιοτικά αναβαθμισμένη δημόσια παιδεία θα λειτουργούσε ανατρεπτικά στα σχέδια και στα συμφέροντα των ιδιωτών και των κάθε είδους «εμπόρων της παιδείας».

Πραγματικά, χρειάζονται γενναίες προσπάθειες και δραστικές λύσεις προκειμένου να αναβαθμιστεί και να λειτουργήσει ποιοτικά το δημόσιο πανεπιστήμιο. Τα μειονεκτήματα και τα προβλήματα που ταλανίζουν τόσα χρόνια τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα στη χώρα μας επισημάνθηκαν προηγουμένως. Για να υπάρξει όμως άμεση επίλυση όλων αυτών απαιτείται πάνω απ’ όλα γενναία κρατική χρηματοδότηση η οποία να αγγίξει τα επίπεδα του 5% του ΑΕΠ. Δίχως χρήματα για την παιδεία, το πρόβλημα απλά θα παρατείνεται και διαρκώς θα διογκώνεται. Παράλληλα, απαιτείται και η ύπαρξη των κατάλληλων ελεγκτικών μηχανισμών που θα προβαίνουν στην ποιοτική αξιολόγηση του διδακτικού και ερευνητικού έργου των δημοσίων ιδρυμάτων.

Και κλείνοντας, ξαναλέω, δεν είμαι κάθετος στη μη ίδρυση και λειτουργία των μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων στη χώρα μας υπό προϋποθέσεις. Εξάλλου, ο ανταγωνισμός που θα διαμορφωθεί, μόνο θετικά μπορεί να συνεισφέρει στην ποιοτική εξέλιξη των παρεχόμενων εκπαιδευτικών υπηρεσιών και ταυτόχρονα να συμβάλλει στη περαιτέρω βελτίωση της παιδείας. Όμως, θα πρέπει να ασκηθούν σημαντικές πιέσεις προς την κατεύθυνση της θέσπισης συγκεκριμένων όρων και κανόνων ίδρυσης και λειτουργίας των μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων προκειμένου να μην αποτελέσουν τροχοπέδη των δημόσιων πανεπιστημίων και παράλληλα να μην τεθεί σε καμία περίπτωση το ενδεχόμενο ιδιωτικοποίησης των δημόσιων και δωρεάν πανεπιστημίων. Σε καμία περίπτωση το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των νέων ιδρυμάτων δε θα πρέπει να είναι διαφορετικό ή έστω και να παρεκκλίνει από εκείνο των δημόσιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Επίσης, θα πρέπει να υπάρξει κάποιος επίσημος κρατικός φορέας (ανεξάρτητος ή μη), ο οποίος να ελέγχει απόλυτα και με ουσιαστικούς μηχανισμούς ν’ ασκεί διαρκώς οικονομικούς και ποιοτικούς ελέγχους στα νέα τούτα ιδρύματα και μάλιστα να επιβάλλει αυστηρές κυρώσεις όπου σημειώνονται ατασθαλίες. Επιπλέον, οι όροι μη κερδοσκοπικά και μη κρατικά θα πρέπει να διατηρήσουν το πραγματικό τους νόημα και να γίνουν πράξη, δηλαδή δε θα πρέπει σε αυτά τα νέου τύπου ιδρύματα να υπάρξει καμία κρατική επιχορήγηση και τα έσοδα τους να επενδύονται υποχρεωτικά σε παραγωγικούς τομείς όπως η έρευνα και η ανάπτυξη.

Απλά, επισημαίνω και πάλι, πως πρωτίστως προέχει η ποιοτική αναβάθμιση των δημοσίων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας και ύστερα όλα τ’ άλλα...

FULL METAL JACKET

Καλό μήνα παιδιά!

Μετά από σχεδόν 2 μήνες οι οποίοι πέρασαν εντελώς άσκοπα, χωρίς ίχνος δημιουργικότητας, ενήλικης ευθύνης ή οποιαδήποτε σοβαρή ενασχόληση με κάτι πραγματικά ενδιαφέρον, βρίσκω τη διάθεση να ξαναμιλήσουμε. Ελπίζω σιγά σιγά να ξεπλύνω από επάνω μου την επικάλυψη - ¨τσιμέντο¨ της απραξίας και μόνιμης βαρεμάρας και να αρχίζω να ασχολούμαι με τα δύο - τρία πράγματα που είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου πριν καταταγώ εθελοντικά στη λεγεώνα των ξένων. Το συγκεκριμένο ποστάρισμα ίσως δεν προσφέρεται για ιδιαίτερο σχολιασμό και δεν ξέρω καν αν αξίζει να διαβαστεί από την παρέα, καθώς περισσότερο αποτελεί την προσωπική ομολογία για την καθημερινή ¨κόλαση¨ που περνάω το τελευταίο διάστημα. Και όταν λέω κόλαση ας μην προτρέξουν να με χαρακτηρίσουν κάποιοι υπερβολικό, γκρινιάρη ή ακόμη και εγωιστή που έχει κλειστεί στο μικρόκοσμό του.
ΔΑΝΤΙΚΗ ΚΟΛΑΣΗ. Πως αλλίως περιγράφονται 6 εβδομάδες στο Ναύπλιο με πρωινό μόνο μαρμελάδα κυδώνι? ΠΟΣΕΣ ΜΑΡΜΕΛΑΔΕΣ ΚΥΔΩΝΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΕΦΟΔΙΑΣΤΕΙ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ???!!! Και εντάξει, ας αφήσουμε το θέμα με το κυδώνι. Δεν σχολιάζω θέματα υγιεινής, καθαριότητας ή μπάνιου γιατί εντάξει, πρέπει να γίνουμε και άντρες στο στρατό. Όσο πιο βρωμύλοι και καφετοί από τη σκόνη, τον ιδρώτα, τα γράσα και τα ποντικοκούραδα, τόσο καλύτεροι μαχητές. Άλλωστε, το Μηχανικό έχει μακρά ιστορία στο θέμα της εφευρητικότητας και της προσαρμοστικότητας. Αν δεν έχεις προσπαθήσει να κάνεις μπάνιο με μωρομάντιλα και συγχρόνως να μάθεις να στήνεις πλωτές πεζογέφυρες, ίσως απλά δεν κάνεις για αυτό το Σώμα και πρέπει να γίνεις ένας απλός πεζικάριος ή ακόμη χειρότερα, ένας μαυροσκούφης. Εντάξει, θα μου πείτε, σιγά ρε μεγάλε, τα περάσαμε και εμείς και μάλιστα με χειρότερες συνθήκες, σε πιο δύσκολα σώματα κλπ. Σε αυτή την περίπτωση θα συμφωνήσω μαζί σας με μια διαφορά. Δεν σας λένε ΠΕΤΡΕΛΗ.

Πραγματικά το επίθετο αυτό αποτελεί την πρώτη κουβέντα το πρωί και την τελευταία το βράδυ για πολλούς 18χρονους ή και μεγαλύτερους συναδέλφους στρατιώτες, οι οποίοι βρίσκουν αρκετά διασκεδαστικό να χρησιμοποιούν φράσεις όπως : ¨Πετρέλη, πες ένα τραγούδι¨ ή ¨Πετρέλη πότε θα βγάλεις καινούργιο CD¨ κλπ. Και εντάξει, το κάναμε μία, δύο, τρεις φορές το αστείο αλλά ρε φίλε δεν είναι και όλες οι ώρες ίδιες και έχουμε και μια προχωρημένη ηλικία και μπορεί να πάθουμε και κανένα εγκεφαλικό από τα νεύρα.

Σίγουρα, αποτελεί ενδιαφέρον στοιχείο το ότι έχω γνωρίσει αρκετούς ετερόκλητους χαρακτήρες, πολλά αξιόλογα άτομα, πιθανά μελλοντικά φιλαράκια και έχω μπει στη διαδικασία να συζητήσω, να συνεργαστώ και να συνεννοηθώ με ανθρώπους που δεν θα μπορούσα να φανταστώ να το κάνω πριν καταταγώ εθελοντικά. Έχω γνωρίσει βέβαια και περιπτώσεις που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν άνετα ως οικοδομικά υλικά στις επεκτάσεις του Μετρό σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Το τελευταίο που θα ήθελα να βγει ως τελικό συμπέρασμα από την παραπάνω εξομολόγηση θα ήταν μια μίζερη γκρίνια, ή αρνητική διάθεση. Για αυτό θα καταλήξω λέγοντας πως το όλο πράγμα που περνάω το τελευταίο διάστημα δεν αποτελεί τίποτα περισσότερο από ένα φλάς μπακ στην ηλικία των 15. Προσέχουμε και ανησυχούμε κάθε μέρα, όλη την ημέρα για ανούσια, απλά πράγματα, μαθαίνουμε πως να αποφεύγουμε και να λουφάρουμε από κάθε ίχνος δουλειάς, φοβόμαστε μην μας πιάσει κάποιος και μας τιμωρήσει με στέρηση εξόδου και μιλάμε όλη την ώρα για τις ίδιες βλακείες του μικρόκοσμού μας (υπηρεσίες, άδειες, ράδιο αρβύλα) λες και όλα περιστρέφονται γύρω από τα ίδια προβλήματα και τη στρατιωτική ρουτίνα. Πάντως, ακόμη και έτσι, ο κάθε ένας δείχνει τον πραγματικό του χαρακτήρα, ειδικά σε δύσκολες στιγμές πηξίματος ή μοναξιάς.

Ο Όσκαρ Γουάιλντ έγραψε πως ο πατριωτισμός αποτελεί το άλλοθι των ηλιθίων. Όχι ο εθνικισμός. Ο πατριωτισμός. Εντάξει, αυτό χωράει συζήτηση. Πάντως, στρατός παίζει εν μέρει και αυτόν το ρόλο. Να φτιάξει συνειδήσεις πιτσιρικάδων προκάτ, που θα μπορούν να εκτελούν εντολές, όσο παράλογες και ανούσιες είναι αυτές σε καιρό πολέμου, αλλά και καιρό ειρήνης. Να μάθει σε νέους ανθρώπους, ισοπεδώνοντας την ατομικότητά τους και την ιδιαιτερότητα τους να υπακούουν σε ένα καθημερινό πρόγραμμα-ρουτίνα, σπάζοντας τους τον τσαμπουκά. Και να μπολιάσει τη σκέψη τους με φύτρες εθνικισμού, μνήμες περασμένων μεγαλείων (?) και ανωτερότητας της φυλής σε σχέσει με όλους τους γειτονικούς λαούς. Θα μου πείτε, το ίδιο σύστημα δεν ακολουθούν όλοι? Η μαλακία σίγουρα δεν αποτεί ελληνικό προνόμοιο ή αποκλειστικότητα.

Φιλιά και τα ξαναλέμε.